Een vergiftigde maaltijd? Denk er even over na…
Stel je voor dat je aan een heerlijke maaltijd zit, gemaakt met verse ingrediënten. Maar wat als er onderweg naar jouw bord iets misgaat? Wat als ongedierte toegang heeft gekregen tot het voedsel, of erger nog, als er sabotage in het spel is geweest? De impact kan verwoestend zijn: voedselvergiftiging, terugroepacties, en een fikse deuk in de reputatie van het bedrijf dat voor de levering zorgt. In deze blog nemen we je mee in de wereld van voedselveiligheid en laten we zien hoe belangrijk beveiliging is in de logistieke sector.
De basis van voedselveiligheid: het HACCP-systeem
Voedselveiligheid heeft een sterke basis nodig. Die basis wordt gevormd door het HACCP-systeem (Hazard Analysis and Critical Control Points). Dit systeem is een methode die de potentiële gevaren voor voedselveiligheid identificeert en beheerst. Ontwikkeld in de jaren zestig in samenwerking met NASA, was HACCP oorspronkelijk bedoeld om astronauten van veilig voedsel te voorzien tijdens hun missies. Tegenwoordig is het wereldwijd de standaard geworden voor voedselveiligheid in de hele keten, van de grond naar de mond.
Bij de bedrijfsactiviteiten rond transport en opslag van levensmiddelen moet de voedselveiligheid van de consument altijd geborgd worden. Het is dus belangrijk dat er in de hele keten hygiënisch gewerkt wordt. Daarom moeten alle exploitanten van levensmiddelenbedrijven een op HACCP gebaseerd voedselveiligheidssysteem hebben. Dit is een verplichting volgens de Verordening (EG) nr. 852/2004.
HACCP werkt volgens een aantal belangrijke stappen. In eerste instantie worden alle potentiële gevaren geïdentificeerd, zoals biologische (bacteriën, virussen), chemische (pesticiden, schoonmaakmiddelen) en fysieke (glas, metaal) risico’s. Vervolgens worden Kritische Controlepunten (CCP’s) bepaald. Dit zijn de momenten waarop een gevaar het meest waarschijnlijk kan optreden en dus zorgvuldig gecontroleerd moet worden. Voor elk van deze punten worden grenswaarden vastgesteld: afwijkingen van deze normen duiden op problemen. Door middel van continue monitoring blijven deze CCP’s binnen veilige grenzen, en bij afwijkingen worden onmiddellijk correctieve maatregelen genomen. Tot slot wordt alles nauwkeurig geregistreerd, zodat het hele proces te herleiden is.
In en om een productielocatie van voedsel maar ook zeker in een magazijn komen verschillende CCP’s samen. Denk bijvoorbeeld aan de temperatuurcontrole in koelcellen, de hygiëne van transportmiddelen en de toegang tot het warehouse. Beveiliging speelt een cruciale rol in het handhaven van voedselveiligheid, door niet alleen de fysieke veiligheid te waarborgen, maar ook door risico’s die de voedselkwaliteit kunnen bedreigen te beperken.
ISO 22000: Internationale Norm voor Voedselveiligheid
ISO 22000 is een wereldwijde standaard voor voedselveiligheidsmanagementsystemen. Deze norm combineert de HACCP-principes met elementen van andere managementsystemen en bestrijkt de volledige voedselketen, van productie tot consumptie. De kerncomponenten van ISO 22000 zijn:
- Communicatie: het waarborgen van interne en externe communicatie over voedselveiligheid.
- Managementsysteem: inclusief beleid, planning, verantwoordelijkheden en procedures.
- HACCP-principes: het identificeren en beheersen van risico’s op het gebied van voedselveiligheid.
- Programma’s voor basisvoorwaarden: hygiëne, onderhoud, opleiding en andere ondersteunende maatregelen.
ISO 22000-certificering bewijst dat een organisatie een effectief voedselveiligheidsmanagementsysteem heeft ingevoerd. Dit is van groot belang voor klanten, autoriteiten en andere belanghebbenden.
BRC Food: standaard voor voedselveiligheid
BRC Food is een toonaangevende norm voor voedselveiligheid, ontwikkeld door het British Retail Consortium. De standaard biedt duidelijke richtlijnen voor de productie, verpakking en distributie van voedselproducten.
De BRC Food-standaard richt zich op de volgende kerngebieden:
- Voedselveiligheid en kwaliteitsmanagementsysteem
- Bedrijfsomgeving en faciliteiten
- Productieprocessen en -controle
- Personeel en hygiëne
Het behalen van BRC Food-certificering bewijst dat een organisatie voldoet aan de hoogste normen voor voedselveiligheid en kwaliteit. Dit is essentieel voor retailers en andere partners in de voedselketen.
Hygiënecode TOD: richtlijn voor Transport, Opslag en Distributie van voedingsmiddelen
De Hygiënecode TOD (Transport, Opslag en Distributie) is een veelgebruikte richtlijn binnen de logistiek van voedingsmiddelen. Deze praktische handleiding ondersteunt logistieke bedrijven bij het opstellen van een HACCP-plan voor hygiënisch werken. De code omvat zowel algemene als specifieke hygiënevoorschriften die aansluiten bij het basisvoorwaardenprogramma van FSSC 22000 Storage & Distribution. Hiermee kunnen bedrijven die betrokken zijn bij het vervoer en de opslag van levensmiddelen voldoen aan wettelijke eisen voor hygiënisch en voedselveilig werken. Hoewel het gebruik van de Hygiënecode niet verplicht is, biedt het een toegankelijk alternatief voor het zelf ontwikkelen van een HACCP-plan. Het opstellen van een eigen HACCP-plan kan namelijk complex en tijdrovend zijn.
Het belang van beveiliging bij voedselveiligheid in opslag en distributie
In de verwerking, opslag en distributie van voedsel is beveiliging een cruciaal aspect om voedselveiligheid te waarborgen. Dit gaat verder dan alleen fysieke beveiliging van locaties; het omvat een breed scala aan maatregelen die bijdragen aan het behouden van de kwaliteit en veiligheid van producten.
Inkomende goederen spelen hierbij een sleutelrol. Het inspecteren van binnenkomende ladingen op beschadigingen, bederf of afwijkingen is essentieel. Regelmatige vastlegging van deze controles helpt om risico’s vroegtijdig te identificeren. Daarnaast is een nauwkeurige temperatuurcontrole noodzakelijk, vooral bij bederfelijke producten. Temperatuursensoren en een consistente registratie waarborgen dat opslagruimtes voldoen aan de vereisten.
Een goede hygiëne is onmisbaar. Strikte protocollen voor zowel personeel als faciliteiten – waaronder handhygiëne, schoonmaakroutines en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen – minimaliseren de kans op besmetting. Het correct opsluiten van producten, met voldoende scheiding tussen verschillende productgroepen, vermindert de kans op kruisbesmetting en ongewenste interacties. De rol van goed getraind personeel mag niet worden onderschat. Regelmatige training en bijscholing in voedselveiligheidsnormen en HACCP-principes zorgen voor bewustzijn en deskundigheid op de werkvloer. Tegelijkertijd is een efficiënt systeem voor incidentenrapportage van belang, zodat afwijkingen snel kunnen worden aangepakt.
Traceerbaarheid van producten maakt het mogelijk om bij eventuele problemen direct te achterhalen waar een product vandaan komt en waar het is gebleven. Een goed voorbeeld hierbij is de recentelijke casus van besmette blauwe bessen van een grote supermarktketen in Nederland. Dit wordt ondersteund door regelmatige audits en inspecties, waarmee de naleving van protocollen wordt gecontroleerd en verbeterpunten worden geïdentificeerd.
Daarnaast is aandacht voor vervaldatums cruciaal. Het tijdig verwijderen van verouderde producten voorkomt kwaliteitsproblemen. Tot slot is de fysieke beveiliging van opslaglocaties een noodzakelijke maatregel. Door ongeoorloofde toegang te voorkomen, blijft de integriteit van producten gegarandeerd. Met deze geïntegreerde aanpak draagt beveiliging direct bij aan voedselveiligheid en beschermt het consumenten tegen risico’s.
De zintuigen en smaakmakers van je organisatie: beveiligers
Beveiligers vormen een essentiële schakel binnen deze logistieke keten. Zij hebben verschillende belangrijke taken die bijdragen aan de voedselveiligheid. Allereerst houden ze toezicht op toegangspoorten en laad- en loszones, en controleren ze de identiteit van bezoekers en leveranciers. Dit helpt om onbevoegden buiten te houden en te voorkomen dat zij de voedselketen in gevaar kunnen brengen.
Met onze expertise in beveiliging binnen de voedingsmiddelenindustrie weten wij als geen ander hoe belangrijk strikte controle en continue waakzaamheid zijn. Zo beveiligen wij onder andere een productielocatie waar verpakkingen voor de voedingsmiddelenindustrie worden geproduceerd. Onze beveiligers verzorgen daarnaast regelmatig surveillancerondes door de productielocatie en/of het warehouse om ervoor te zorgen dat alles veilig en in goede staat is.
Bij incidenten zoals diefstal, sabotage of een ongedierteprobleem, grijpen onze beveiligers snel in. Hun taak stopt niet bij fysieke interventie; ze houden nauwkeurige administratie bij van alle relevante gebeurtenissen. Deze informatie is belangrijk voor het maken van rapportages en het verfijnen van beveiligingsprocedures. Door incidenten vast te leggen en te analyseren, kan een organisatie verbeterpunten ontdekken en de veiligheid verder verhogen.
Samenwerking als sleutel tot succes
Goede voedselveiligheid vereist nauwe samenwerking tussen verschillende afdelingen binnen een organisatie. Beveiliging werkt bijvoorbeeld samen met kwaliteitsmanagement om de normen voor voedselveiligheid te waarborgen. Kwaliteitsmanagers stellen de eisen op waaraan het voedsel moet voldoen, terwijl beveiliging zorgt dat de omgeving veilig blijft. Ook met de logistieke afdeling is er een sterke samenwerking: beveiliging waarborgt de veiligheid van de processen, terwijl logistiek zich richt op een efficiënte doorstroom van goederen. Samen met de onderhoudsafdeling houden beveiligers de infrastructuur van het warehouse of productielocatie op een hoog niveau, wat essentieel is voor een veilige en schone werkomgeving.
Risico’s voor logistieke organisaties zonder goede beveiliging
Gebrekkige beveiliging leidt tot ernstige gevolgen voor logistieke bedrijven. Voedselproducten vormen een aantrekkelijk doelwit voor diefstal, wat niet alleen leidt tot verlies van producten maar ook schade brengt aan de reputatie van het bedrijf. Sabotage vormt een ander risico: kwaadwillenden, zoals concurrenten of milieuorganisaties, streven soms naar voedselverontreiniging, wat de gezondheid van de consument bedreigt. Daarnaast brengt de aanwezigheid van ongedierte besmettingsrisico’s mee, met gevaarlijke gevolgen voor de voedselveiligheid. Ook productbederf, veroorzaakt door bijvoorbeeld verminderde temperatuurcontrole of beschadigde verpakkingen, vormt een probleem dat zowel verspilling als risico’s voor de gezondheid van de consument inhoudt.
De toegevoegde waarde van goede beveiliging
Beveiligers voegen veel waarde toe aan een logistieke organisatie. Door hun preventieve maatregelen en snelle reactie op incidenten dragen zij bij aan de voedselveiligheid. Ze verminderen risico’s door ongewenste gebeurtenissen te voorkomen en helpen de reputatie van het bedrijf te beschermen. Bij incidenten kunnen zij snel handelen en zo de impact minimaliseren. Beveiligers zorgen er ook voor dat de organisatie voldoet aan de strenge wet- en regelgeving op het gebied van voedselveiligheid, wat essentieel is om boetes en juridische complicaties te vermijden. Daarnaast bevorderen ze een veilige werkomgeving, wat resulteert in minder ziekteverzuim en een hogere productiviteit.
Door het bewaken van toegang, het uitvoeren van surveillancerondes en het snel handelen bij incidenten zorgen beveiligers voor de veiligheid van onze voedselvoorziening. Een goed beveiligd warehouse biedt niet alleen veiligheid voor medewerkers, maar garandeert ook de kwaliteit en veiligheid van de producten. Investeren in beveiliging is daarom van groot belang voor elk bedrijf in de logistieke sector dat betrokken is bij voedselverwerking. SERIS biedt met haar expertise, innovatieve oplossingen en toegewijde beveiligers de zekerheid die u nodig heeft om de veiligheid van uw medewerkers, producten en processen te waarborgen. Neem hier contact met ons op en maak veiligheid tot een fundament van uw succes.